Deventer kiest voor stabiel met een duurzaam accent
De verkiezingen zijn geweest. De uitslag is bekend. Wij zijn dankbaar dat we onze zetel hebben behouden. Ook de komende vier jaar kunnen we werken aan onze idealen en in de gemeenteraad van Deventer aandacht vragen voor wat echt telt. Lees hier mijn bijdrage aan het debat over de uitslag van de verkiezingen.
Felicitatie
Ik feliciteer de partijen die deze verkiezingen zijn gegroeid: Gemeentebelang, GroenLinks, CDA (knap, tegen de landelijke trend in) en SP (welkom terug in de gemeenteraad).
Lage opkomst is zorgelijk
Het opkomstpercentage in Deventer was 51%. Dat is een forse daling ten opzicht van de vorige verkiezingen (57%). De gemeenteraad vertegenwoordigt nog maar de helft van de inwoners van Deventer. We maken ons daar zorgen over en vinden het belangrijk om de oorzaken goed te onderzoeken.
Voor een deel is er sprake van gebrek aan interesse in lokale politiek, maar we zien ook dat de afstand tussen politiek en inwoners groter is geworden door Corona. Door alle beperkingen was het moeilijker om contact te houden. In het nieuws sneeuwde de gemeenteraadsverkiezingen onder door de oorlog in Oekraïne. Ook in de lokale pers was er beperkt aandacht voor de verkiezingen. Lokale omroep Salland1 is nog aan het opstarten en kwam niet veel verder dan het organiseren van het lijsttrekkersdebat. De Stentor Deventer besteedde ook minder alineas aan de verkiezingen dan vier jaar geleden.
De laatste oorzaak die ik wil benoemen is overbelasting van de gemeenteraad. Door een overvolle agenda met vergaderingen in het stadhuis is er te weinig tijd om de straat op te gaan. Het feit dat op de woensdag in de week voor de verkiezingen nog een volle raadsvergadering was, is daarvan een symptoom. De Tweede Kamer gunt zichzelf een verkiezingsreces van een maand, de gemeenteraad vergadert tot het bittere eind door.
Boost nodig voor de lokale democratie
Wat ons betreft is het nodig de lokale democratie een boost te geven. We moeten daarvoor inspraak en tegenspraak organiseren. Voor inspraak is het nog belangrijker geworden om inwoners goed te betrekken bij belangrijke besluiten. Voor tegenspraak lijkt het ons goed om een mediafonds op te zetten om lokale onderzoeksjournalistiek te stimuleren. Tenslotte zou we als gemeenteraad onze agenda minder moeten laten bepalen door wat er vanuit het stadhuis op ons afkomt en meer door wat er leeft buiten het stadhuis.
Deventer kiest stabiel en duurzaam
Dan de inhoudelijke duiding van de uitslag. We zien dat midden (Gemeentebelang en CDA) en groen (GroenLinks) hebben gewonnen. De coalitie heeft er netto 3 zetels bij gekregen: D66 bleef gelijk, PvdA verloor één zetel. Opvallend genoeg hebben partijen die met duidelijke, maar ook wat simpele teksten campagne voerden - tegen windmolens bijvoorbeeld - door de kiezers niet zijn beloond. Integendeel, de VVD verloor zelfs 2 zetels. De gemiddelde Deventenaar laat zich blijkbaar niet voor de gek houden, maar is ook aardig tevreden met het gevoerde beleid en kiest voor stabiel met een groen accent.
Dankbaar voor zetelbehoud
We zijn dankbaar dat we onze zetel met een ruim aantal stemmen hebben behouden. Het laat zien dat we een solide basis hebben in Deventer. Helaas hebben we wel wat stemmen verloren (ongeveer 270), waardoor de tweede zetel wat verder uit beeld is geraakt. Het lichte verlies past in de landelijke trend. Dat heeft waarschijnlijk te maken met onvrede over deelname van de ChristenUnie aan kabinetten met Rutte en het gevoerde coronabeleid. We zijn zelf ook niet altijd blij met wat er uit Den Haag komt, dus we hebben begrip voor die onvrede, ook al kunnen we er lokaal weing aan doen.
We zien het voor onszelf als motivatie om de komende periode onze achterban actief op te zoeken en weer aan ons te binden. Deventer kan de komende vier jaar in ieder geval weer op ons rekenen. We gaan hard werken om onze idealen te verwezenlijken en zullen in de gemeenteraad aandacht vragen voor wat echt telt.
Coalitievorming
Het initiatief voor coalitievorming ligt wat ons betreft bij de twee grootste partijen, Gemeentebelang Deventer en GroenLinks. We vinden het belangrijk dat de informatieronde snel en zorgvuldig wordt uitgevoerd, zodat mogelijke coalities en blokkades op inhoud of personen goed in beeld zijn.
Voor goede tegenspraak is ook een sterke oppositie nodig. Dat betekent een minder grote coalitie dan nu het geval is. Een coalitie met een meerderheid van 21 of 22 van de 39 zetels lijkt ons voldoende. Waarschijnlijk zijn daarvoor maximaal 4 partijen nodig. Onszelf past bescheidenheid met één zetel. Maar mocht het wenselijk of nodig zijn, dan zijn wij voorbereid en kunnen we verantwoordelijkheid nemen in een college. Voor onze deelname zal inhoud en vertrouwen beslissend zijn.
Verkenning op inhoud
Bij de coalitievorming moeten de grote uitdagingen in de komende periode worden besproken. De punten die wij gisteren hebben ingebracht bij de informateur:
- Toegankelijkheid van de overheid: voor iedereen, heldere en eenvoudige communicatie
- Perspectief voor jongeren: aandacht voor mentale gezondheid, opleiding, werk en wonen
- Woningbouw: voor oud (doorstroming) en jong (betaalbaar)
- Energietransitie met en voor iedereen: concrete resultaten met draagvlak en aanpak energiearmoede
- Aandacht voor kwetsbaren: ruimte voor maatschappelijke opvang van verwarde personen
- Tegen polarisatie: beleid moet bestaande tegenstellingen verkleinen
- Versterken lokale democratie: vergroot de betrokkenheid van inwoners
Koers houden in onzekere tijden
De gevolgen van de oorlog in Oekraïne zijn onzeker. Maar ongetwijfeld gaat de vluchtelingenstroom zorgen voor extra druk op de samenleving, ook in Deventer. Daarom vinden wij het belangrijk dat er een stabiele coalitie komt van partijen die elkaar kunnen vinden in de hierboven genoemde uitdagingen en die in onzekere tijden koers kan houden.