College krijgt het voordeel van de twijfel
Achtbaan van emoties bij het bestuursakkoord
De coalitiepartijen hebben vorige week een bestuursakkoord gepresenteerd. Dat akkoord is besproken in de raadsvergadering van woensdag 22 juni na de installatie van het nieuwe college.
We zijn blij met de sociale kant van het akkoord. Maar er is ook teleurstelling over beperkte aandacht voor jongeren. We hebben gemengde gevoelens over duurzaamheid. Dat lijkt "een moetje" voor de coalitepartijen, terwijl we concrete stappen moeten nemen. Over de open bestuurscultuur zijn we wat gereserveerd. Aan mooie woorden heb je niet zo veel. Het komt er op aan om het te laten zien in de praktijk.
Felicitaties
Allereerst felicitaties aan de coalitiepartijen voor het bereiken van dit akkoord en aan de wethouders voor hun benoeming in het college. In het bijzonder heten we mevrouw Duursma en de heer Elferink van harte welkom als nieuwe wethouders van Deventer.
We hebben als fractie met belangstelling het bestuursakkoord gelezen. Dat hebben we ervaren als een achtbaan van emoties. Ik wil u graag meenemen in een aantal van die emoties.
Blij met de sociale paragraaf
Om te beginnen zijn we heel blij met de sociale paragraaf. De coalitie heeft veel goede voornemens op het sociaal domein, onder andere ten aanzien van armoedebeleid en inkomensondersteuning. We werken daarin graag met u samen de komende jaren.
Teleurgesteld over de aandacht jongeren
We zijn wat teleurgesteld als het gaat om de aandacht voor jongeren. De Corona-maatregelen hebben op hen een grote impact gehad. Maar ze komen er wat bekaaid van af in het akkoord. Wat ons betreft verdienen jongeren een hogere prioriteit. Werk aan de binding van studenten van Aventus en Saxion aan Deventer. Dat doen we niet in De Kien, want dat is vooral een fysiek project. Geef ze een warm welkom, geef ze de aandacht en de ondersteuning die ze nodig hebben, omarm ze, hou ze vast voor Deventer. We missen ook het verband tussen gezondheid, jeugd en de inrichting van de stad: de buitenruimte als plek voor jongeren om te bewegen, sporten, spelen.
Verbaasd over de financiën
Er wordt structureel 5 miljoen per jaar extra uitgegeven. Incidenteel nog eens 12 miljoen en 26 miljoen in een infrastructuurfonds. Nergens wordt bezuinigd. Het geld klotst blijkbaar tegen de plinten. Hopelijk blijven er nog wat kruimels over voor wensen vanuit de oppositie.
Ik kan zo een uur uitweiden over de details en hoe vaak in het akkoord dingen "aandacht krijgen" of "worden gestimuleerd". Maar dat bewaar ik voor de uitwerking. Ik wil nu graag nog ingaan op twee hoofdpunten namelijk duurzaamheid en de open bestuurscultuur.
Gemengd gevoel over duurzaamheid
Over duurzaamheid hebben we mixed feelings.
Laat ik positief beginnen. We waarderen de extra inzet op energiecontroles bij bedrijven door de omgevingsdienst. Daar hebben we jaren geleden al op aangedrongen en we zijn blij dat daar nu werk van wordt gemaakt. We zijn ook erg blij met de integrale aanpak van woningisolatie. Door de stijgende energieprijzen is dat hard nodig. We gaan graag met de raad en het nieuwe college in gesprek over die aanpak. Volgende week is daarvoor de eerste kans als we op ons verzoek spreken over het plan van aanpak energiearmoede en woningverbetering. In dat plan ontbreekt volgens ons namelijk die integraliteit.
Verder voelde ik bij dit hoofdstuk vooral somberheid.
De gevolgen van klimaatverandering worden steeds beter zichtbaar. Om de aarde leefbaar te houden moeten we ons gedrag veranderen. We moeten af van fossiele brandstoffen. Daar kunnen we niet mee wachten. Daarvoor moeten we nu concrete stappen nemen. En daar hebben wij als raad een verantwoordelijkheid in te nemen.
Ik mis deze intrinsieke motivatie voor inzet op duurzaamheid in het bestuursakkoord. De coalitie doet aan energiebesparing omdat het moet. Van het klimaatakkoord. Van de RES.
Terwijl die intrinsieke motivatie heel belangrijk is. De energietransitie doet namelijk ook pijn. We moeten er dingen voor laten. Juist vanwege die pijn is het belangrijk te werken aan draagvlak en een eerlijke verdeling van de lasten. Voor het bereiken van concrete resultaten is ook doorzettingsvermogen nodig. Dat lukt alleen vanuit die intrinsieke motivatie.
Want zonder die motivatie is er altijd wel een excuus waarom je nog even moet wachten, of eerst nog wat uit moet zoeken. Over windenergie en zonnepanelen bijvoorbeeld. Terwijl het klip en klaar is dat we die energiebronnen nodig hebben. Om een serieuze bijdrage te leveren moeten we deze raadsperiode niet gaan zitten wachten, we moeten aan de slag. De participatie organiseren om samen met onze inwoners kaders te stellen. Deze periode moeten we de voorbereidingsprocedures doorlopen om de doelen voor 2030 in het zicht te houden.
Ik wil graag weten hoe het zit met de intrinsieke motivatie bij de coalitiepartijen. Is duurzaamheid voor u een moetje of zit er iets dieper? Geef ons een kijkje in uw duurzame ziel.
Gereserveerd ten opzichte van de open bestuursstijl
Tenslotte de open bestuursstijl. Er staan mooie woorden over in het bestuursakkoord. Er wordt gesproken over betrokkenheid en laagdrempeligheid, ruimte voor samenspel met verschillende partijen in de raad. Het woord participatie staat er 20 keer in. Eigenlijk staat er: de bestuursstijl moet anders dan de vorige periode. Dat staat er niet expliciet, want dat is lastig als er geen vernieuwing in de coalitie zit. Sterker nog, in onze ogen is de meest vernieuwende partij (GroenLinks) er uit gezet. 4 van de 6 wethouders zaten in het vorige college. Hoeveel verandering kun je dan verwachten?
Ik heb mijzelf afgevraagd: geloof ik deze mooie woorden? Ik zal eerlijk zijn: ik twijfel.
Want wat heb je aan mooie woorden? Praten over radicale ideeën voor een nieuwe bestuursstijl is niet genoeg. Voor verandering is verinnerlijking van die principes nodig. En lef om dingen anders te doen dan we altijd al deden, dingen los te laten, te experimenteren.
Het komt er op aan om het te laten zien in de praktijk. Vooral als het spannend gaat worden. Dan val je snel terug in oude gewoonten. En spannend gaat het worden rond cultuur, woningbouw en duurzaamheid. Schiet de coalitie dan weer in de oude reflex van machtspolitiek en gesloten rijen waarin de verschillen intern glad gestreken en uitgeruild worden?
De afgelopen maanden heb ik bij coalitiefracties bereidheid gezien en gehoord om dingen anders te doen. Maar ook signalen van oude patronen en reflexen. Vandaar de twijfel.
Voordeel van de twijfel
En nu? U krijgt van ons het voordeel van de twijfel. We laten ons graag door uw daden overtuigen van de oprechtheid van uw mooie woorden. U kunt daarbij zoals altijd rekenen op de constructieve houding van ChristenUnie.
Arie de Niet
fractievoorzitter
