ChristenUnie Deventer staat open voor komst kliniek op Brinkgreven
Afgelopen week ging het over de mogelijke komst van een forensisch-psychiatrische kliniek naar Schalkhaar. Veel partijen zijn tegen. Als ChristenUnie begrijpen we de gevoelens van onveiligheid die het oproept bij mensen in de buurt. Tegelijkertijd vinden wij dat er een plek moet zijn voor elk mens, hoe beschadigd ook.
Hieronder volgt mijn bijdrage in de raad.
Voor ons ligt een ongemakkelijke vraag van Transfore.
Transfore wil een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) bouwen. De cliënten van de FPK zitten daar omdat ze een ernstig delict hebben gepleegd en psychisch ziek zijn. Het is van belang dat ze achter slot en grendel zitten. Voor de veiligheid van de samenleving en voor henzelf.
Maar vergeet niet dat een cliënt in een FPK ook iemands vriendin, broer of kind is. Laten we ons met dat in het achterhoofd gelukkig prijzen dat we mensen niet volledig opgeven. Dat daders worden behandeld aan hun stoornis. Juist om de kans op herhaling zo klein mogelijk te maken. Dat ze onder zorgvuldige begeleiding van psychiaters uiteindelijk een tweede kans krijgen. Tussen alle bezorgde
geluiden is dat ook benoemd en ik vind belangrijk om het hier te herhalen.
Niemand wil graag een FPK om de hoek. Maar zoals in de brief van minister Weerwind staat, is er een urgent tekort aan voldoende plekken in de forensische psychiatrische zorg. Die hebben we ook nodig voor onze eigen verwarde Deventenaren die over de schreef gaan. Het is dus aan ons als gemeentebestuur om op deze ongemakkelijke vraag van Transfore een eerlijk antwoord te geven.
De eerste raadsmededeling van het college (23 november 2023) vond ik nogal verbijsterend. Het college schoof de hete aardappel door naar de gemeenteraad. Maar kom op college, u zit er niet om zoete broodjes te bakken. We mogen van u verwachten dat u zich in de vraag verdiept, de noodzaak onderzoekt en belangen zorgvuldig wegend een besluit neemt. En dat besluit met onderbouwing
voorlegt aan de gemeenteraad. De tweede raadsmededeling is iets beter, maar nog steeds zuinigjes. Het college heeft een "positieve
grondhouding". Wat is dat precies?
Vervolgens worden er veel argumenten gegeven waarom het nodig, verantwoord en veilig is om een FPK te vestigen op Brinkgreven.
Maatschappelijke onrust
Helemaal aan het eind staat één summiere opmerking die je zou kunnen opvatten als tegenargument "Het college ziet echter ook de maatschappelijke onrust die hierdoor ontstaat bij de directe omgeving, de vragen en zorgen die leven, en heeft daar begrip voor."
Van die maatschappelijke onrust hebben we aan de dialoogtafel het nodige meegekregen. Het is duidelijk dat bij een behoorlijke groep Schalkhaarders het gevoel leeft dat Schalkhaar onveiliger is geworden door overlast van de instellingen in en om het dorp.
Veilig of niet?
Maar ik wil er voor waken een besluit te nemen puur op basis van een gevoel van onveiligheid. Daar wil ik twee redenen voor geven.
Om te beginnen is er bij dit soort besluiten van nature een 'bias'. Het is logisch en terecht dat vooral bezorgde Schalkhaarders zich melden. Maar dat wil nog niet zeggen dat alle inwoners dat gevoel delen. Diverse mensen uit Schalkhaar die ik heb gesproken, zijn goed op de hoogte van de onrust die de FPK veroorzaakt, maar herkennen dat gevoel van toegenomen onveiligheid niet.
Het gevoel van veiligheid wordt jaarlijks gemeten. Volgens de website "De Staat Van Deventer" voelde 8.7% van de inwoners van Schalkhaar zich in 2021 wel eens onveilig in de buurt. Dat is vergelijkbaar met de percentages in Colmschate, Bathmen en Diepenveen. En een stuk lager dan het gemiddelde in Deventer dat op 17.4% lag. Ten opzichte van de jaren daarvoor is het gevoel van veiligheid in Schalkhaar zelfs wat verbeterd.
Ten tweede is het gevoel van veiligheid op allerlei manieren beïnvloedbaar. Dat gevoel klopt daardoor niet altijd met de werkelijkheid. Onlangs schetste Merel van Vroonhoven in een column in de Volkskrant een situatie van een buurtappgroep waarin verdachte personen met een onguur Oost-Europees uiterlijk in de straat waren gesignaleerd. Consternatie in de app, meldingen bij de politie. Tot één van de bewoners in de straat aangaf dat het twee klussers waren die bij één van de bewoners in de straat de keuken aan het verbouwen waren. Gevoel van onveiligheid, maar niets aan de hand.
Laten we dus ook naar de objectieve veiligheidscijfers kijken. Die zijn opnieuw te vinden op De Staat Van Deventer en bijgewerkt tot en met 2022. Als het gaat om geweldsdelicten, misdrijven en woninginbraken springt Schalkhaar er ten opzichte van de rest van Deventer duidelijk positief uit. Opnieuw vergelijkbaar met de andere dorpen. Ten opzichte van 2010 is in het algemeen sprake van een dalende trend.
Ik wil daarmee niets afdoen aan de gevoelens van onveiligheid die er leven. Daar moeten we iets mee doen als gemeente. Maar het makkelijkste antwoord op de ongemakkelijke vraag van Transfore is nu "nee" zeggen tegen de FPK. Laat een andere gemeente het maar oplossen. En we laten hier alles zoals het is. Maar wat lost dat op?
Er blijft een tekort aan FPK plaatsen in Oost Nederland.
Er blijft ook een gevoel van onveiligheid van een deel van de bewoners van Schalkhaar. Want die is gebaseerd op de huidige situatie en die verandert niet. Eigenlijk is het dus een verlies-verlies-uitkomst.
Ja zeggen
Het zou van moed getuigen van deze gemeenteraad als we een andere keuze durven maken
Dus ja zeggen tegen de FPK. Met een zorgvuldig traject daarna waarin zorgen bespreekbaar zijn en maatregelen op tafel komen voor een goede en veilige realisatie van de kliniek. En tegelijk het gevoel van onveiligheid niet voor lief nemen, maar er mee aan de slag gaan. Verbeter de mogelijkheden om te melden, geef een betere terugkoppeling op wat er met de melding gedaan is, zorg dat de wijkagent zichtbaar aanwezig is. En ga aan de slag met een veiliger inrichting van de openbare ruimte met goede verlichting bij de ontsluitingswegen van het dorp.
Dat is kiezen voor een win-win. Voor veilige en goede behandeling van delinquenten op Brinkgreven. En voor het terugbrengen van het gevoel van veiligheid in Schalkhaar.
---
De afbeelding bij dit bericht toont een patiënt op Brinkgreven uit het begin van de vorige eeuw. De oorspronkelijke afbeelding is hier te vinden.
